विपद्मा स्थानीय सरकार

विश्व अहिले कोरोना भाइरस (कोभिड–१९) को महामारीमा छ । सङ्कटसँग जुध्न सक्ने तवरको संयन्त्र नहुनु अल्पविकसित देशका लागि विडम्वना भए पनि पर्याप्त समय पाइएको अवस्थामा त्यससँग जुध्नका लागि हाम्रा शासकीय इकाइले गर्नुपर्ने आधारभूत कार्य अझै गरेको पाइएन । हाम्रो शासकीय व्यवस्थाअनुरूपका तीन तहको सरकार रहे पनि कार्यगत रूपमा सङ्घीय सरकारको छाँयाका रूपमा काम गर्नुपर्ने अवस्था, आफूसँग पर्याप्त मात्रामा साधन, स्रोतको कमी...

ऐतिहासिक स्वाभिमान (सम्पादकीय)

प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले नेपालको अद्यावधिक नक्सा संविधानको अनुसूचीमा समावेश गर्ने हेतुले गर्न लागिएको संविधान संशोधनका सन्दर्भमा संसद्को रोष्ट्रममा उभिएर भन्नुभएको थियो– ‘पुर्खाले लडे, हामी अडे पुग्छ ।’ हुन पनि नेपाली पुर्खा कहीँ कतै ‘जाइकटक’ लडाइंँ लडेका थिएनन् । ‘झिकीकटक’ अर्थात् आफ्ना सीमा र स्वामिमानमाथि आक्रमणको प्रतिरोधमा लडेका थिए । वर्तमान युगमा लडाइँ भन्नु नै अडाइ (अडान) हो । आफ्नो सीमाका लागि,...

जोखिममा सत्य

सारा संसार एकातिर सत्य अर्कोतिर हुनसक्छ । सत्य र बहुमत जुध्यो भने केही काल अलमलमा परिन्छ । अन्ततः सत्य स्थापित हुन्छ । संसारमा यस्ता घटना प्रशस्त भएका छन् । पृथ्वी गोल छ भन्ने मानवदेखि वैज्ञानिक आर्किमेडिज, न्युटन आदि यस्तो भुमरीमा परेका छन् । महान दार्शनिकहरूले पनि बौलाहाको बिल्ला पाएका छन् । त्यसैले सत्य बोल्न ज्यानको बाजी लगाउनुपरेका घटना पनि छन् । यसैगरी अहिले नेपालमा सत्यको वर्णनमा खडेरी परेको देखिन्छ । हुन...

ज्येष्ठ नागरिकलाई सम्मान

आज (असार १ गते) १५ औँ ज्येष्ठ नागरिक दुव्र्यवहारविरुद्धको विश्व चेतना दिवस । विश्वभर आज ज्येष्ठ नागरिकमाथि हुने दुव्र्यवहारविरुद्धमा आवाज उठाउँदै, दुव्र्यवहारलाई न्यूनीकरण गर्न विभिन्न जनचेतनामूलक कार्यक्रमको आयोजना गरी मनाइँदैछ । संयुक्त राष्ट्रसङ्घले यस वर्षको नारा ‘लिफ्टिङ् अप भ्वाइस’ तय गरेको छ । नेपाली परिवेशमा “ज्येष्ठ नागरिक दुव्र्यवहार विरुद्धको आवाज बुलन्द गरौँ” तय गरिएको छ ।

लोकसेवा आयोगको छनोट प्रक्रिया

वर्तमान अवस्थामा आइपुग्दा एउटा स्वतन्त्र संवैधानिक निकायको रूपमा लोकसेवा आयोगको व्यवस्था गरिएको पाइन्छ । वि. सं. २००८ असार १ गते पब्लिक सर्भिस कमिसनको नामबाट स्थापित यो संस्थाको गठन, काम कर्तव्य र अधिकार क्षेत्र वर्तमान संविधानमा प्रष्ट रूपमा उल्लेख छ । निजामती सेवाका पदमा नियुक्तिका लागि उपयुक्त उम्मेदवार छनोट गर्न परीक्षा सञ्चालन गर्नु लोकसेवा आयोगको कर्तव्य हुने उल्लेख छ । वर्तमान संविधानले यसको कार्यक्षेत्रलाई...