अपराजिता पारिजात

रोजगारीको खोजीमा पूर्वी नेपालका बस्तीहरूबाट मुग्लान पस्ने प्रथा निकै पुरानो हो । यस्तै मेसोमा पूर्वी नेपालको सङ्खुवासभा जिल्लाको उखुवा गाउँबाट धनमान धुरा (मुखिया) रोजगारीको खोजीमा भारतको दार्जिलिङ पसे र त्यहाँको लिगिया चियाकमानमा कुल्लीको काम गर्दागर्दै त्यहीँ घरजम गर्न पुगे । उनले आफ्नो छोरा एस.के.वाइबालाई एलोपेथिक डाक्टर पनि बनाए । ती एस.के.वाइबालाई कमानका गाउँलेहरू डाक्टरबाबु भनी सम्बोधन गर्दथे । हुन त...

आस्था र निष्ठाका सतिसाल

आँधीहुरीको सामना गर्नु पर्दा मकैको ढोड, नर्कट तथा कमसल खालका वनस्पति र वृक्षहरू ढल्छन् तर इस्पातजस्तो सतिसाल जस्तोसुकै विनाशकारी हावाहुरी आए पनि अविचल भई ठिङ्ग उभिन्छ । अनगिन्ती वनस्पति तथा वृक्षहरूको अवस्थिति रहेको संसारमा एउटा नमुना वनस्पतिका रूपमा सतिसाल देखिएझैँ करोडाँै मान्छेहरूको यो नेपाली भूमिमा केही मान्छे मात्र कठिनतम घडीमा पनि अविचलित रहे । यस्तै सत्ताको क्रूर दमन र उत्पीडनका विरुद्ध आफ्नो लेखनी र...

साझा प्रकाशनको विरासत

गोरखा भाषा प्रकाशिनी समिति, नेपाली भाषा प्रकाशिनी समिति हुँदै आएको एउटा गौरवमयी संस्था साझा प्रकाशन पुष्करशमशेर, हृदयचन्द्रसिंह प्रधान, कमल दीक्षित, कृष्णचन्द्रसिंह प्रधान, क्षेत्रप्रताप अधिकारी तथा हरिभक्त कटुवाल आदिजस्ता नेपाली वाङ्मयका दिग्गज हस्तीहरूको श्रम र संरक्षण पाउँदै हुर्किंदै यहाँसम्म आइपुगेको हो । राणाकालमै स्थापना भएको नेपाली भाषा, साहित्य, इतिहास, कला तथा संस्कृतिका अतिरिक्त विभिन्न तहका पाठ्यपुस्तकहरू...