जनप्रतिनिधिमूलक संस्थाको क्रियाशीलता

नेपाली जनताको लामो सङ्घर्ष, आन्दोलन र राजनीतिक जनपरिचालन अभिव्यक्तिको सोपानका रूपमा संविधान सभाबाट जारी भई नेपालको संविधान २०७२ कार्यान्वयनमा आएको छ । लोकतन्त्रको संस्थागत विकास र यसका आयामले जनजीविकाका सवाललाई सम्बोधन गर्न सकेको खण्डमा इतिहासका विभिन्न कालखण्डमा राजनीतिक परिवर्तन र क्रान्ति सोपानमा योगदान दिने सबैको सम्मान र लोकतन्त्रको सफलताको मापन पनि हुनसक्छ ।

शहीदको गौरवपूर्ण इतिहास

नेपाली राजनीतिका ऐतिहासिक पक्षको विश्लेषण तथा तत्सम्बन्धी यथार्थपरक मान्यता र पद्धतिको पैरवी गरेर हामी कहिल्यै थाकेनौँ । जनताका उन्मुक्ति र जनप्रतिनिधिमूलक संस्थाको अपरिहार्यताबारे विचार विश्लेषण गर्दा अमर शहीदको नाम अग्रपङ्क्तिमा आउँछ । नेपालले विगतका कालखण्डदेखि अभ्यास गरी आएको लोकतान्त्रिक शासन पद्धतिको संस्थागत विकास तथा जनतालाई वास्तविक अर्थमा अधिकारसम्पन्न बनाई सङ्घीय राज्य संरचनाका मान्यतालाई...

जननेता मदन :विचार र आवश्यकता

नेपालको राजनीतिक इतिहासमा पृथक पहिचान र कम्युनिस्ट आन्दोलनलाई नवीनतम व्याख्या विश्लेषण गर्ने सिद्धान्तकारका रूपमा नेता मदन भण्डारीलाई लिन सकिन्छ । मदन भण्डारी कुशल सङ्गठक, सिद्धान्तनिष्ठ र व्यावहारिक नेताका रूपमा आफ्नो लौकिक जीवनकालमा जति परिचित हुनुभयो, उहाँको असामयिक, स्तब्धकारी अनि अप्रत्यासित निधनले नेपालको राजनीतिमा अपूरणीय क्षति भयो । उहाँको निधन कसैले पनि सहज रूपमा लिन सक्ने थिएन । उहाँको असामयिक निधनमा...

मेलमिलापको सामयिकता

लोकतन्त्र र लोकसम्मति एक अर्काका परिपूरक हुन् । लोकसम्मतिलाई केन्द्रबिन्दुमा राखेर राज्यको शासनविधि सञ्चालन गर्ने कार्यमा राज्य सञ्चालन गर्ने परिपाटीको विकास र अवलम्बन नै वास्तविक अर्थमा विधिको शासनको निम्नतम आधारभूत मान्यता हो । यस मानेमा हाम्रो शासन प्रणालीलाई शासन सञ्चालकहरूले कति विधिको शासनमुखी बनाउन सकेका छन् भन्ने कुराले खास महìव राख्छ । यसै सन्दर्भमा एक प्रसिद्ध राजनीतिक विश्लेषकले असल शासक त्यही...