प्रशासनमा सदाचार र नैतिकता

निर्दिष्ट उद्देश्य प्राप्तिका लागि मानवीय एवं भौतिक स्रोत÷साधनको समुचित परिचालन र व्यवस्थापन गर्ने कार्य नै प्रशासन हो । प्रशासनले योजना, सङ्गठन, नियन्त्रण र समन्वयजस्ता व्यवस्थापकीय प्रक्रियाको कार्यान्वयनमार्फत अन्य कार्य सम्पादन गराउँछ । सङ्गठनका गतिविधिको प्रभावकारी व्यवस्थापन र साधनको मितव्ययी प्रयोगसँग सम्बन्धित छ प्रशासन । सरकारी वा सामूहिक हित प्रवद्र्धन तथा निर्देशित, सार्वजनिक उद्देश्य प्राप्तिका...

कर्मचारी प्रशासनमा व्यवस्थापन

सङ्गठनले तर्जुमा गरेको निर्दिष्ट लक्ष्य÷उद्देश्य प्राप्तिका लागि विभिन्न स्रोतसाधनको आवश्यकता पर्दछ । जस्तै आर्थिक, भौतिक, मानवीय, सूचना प्रविधि र कार्यविधि आदि । यी विभिन्न साधनमध्ये जनशक्ति एक विवेकशील प्राणी भएकाले सङ्गठनमा आवश्यक अन्य साधनको कुशालतापूर्वक पहिचान, परिचालन तथा व्यवस्थापन गरी अपेक्षित उपलब्धि हासिल गर्न केन्द्रित रहने साधन हो । तसर्थ सङ्गठनमा अन्य साधनको तुलनामा जनशक्तिको बढी एवं विशेष महìव...

सार्वजनिक सेवा प्रवाहमा सुशासन

सार्वजनिक प्रशासन भन्नाले सार्वजनिक हितका लागि सञ्चालन गरिने प्रशासनिक व्यवस्थालाई जनाउँछ । यसअन्तर्गत विकास प्रशासन, कर्मचारी प्रशासन, आर्थिक प्रशासनलगायत अन्य प्रशासनिक व्यवस्था पर्छन् । सबै किसिमका प्रशासनिक व्यवस्था सञ्चालनका लागि प्रमुख साधनको रूपमा जनसाधन, भौतिक साधन, वित्तीय साधन, सूचना तथा सञ्चारजस्ता साधनको महìवपूर्ण स्थान रहेको हुन्छ । यी स्रोत–साधनमध्ये आर्थिक स्रोत–साधनको बढी महìव रहेको हुन्छ...

सार्वजनिक प्रशासनमा सुशासन

सङ्घीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालयमा कार्यरत सरकारी वा सामूहिक हित प्रवद्र्धनका लागि स्थापित, निर्देशित, सार्वजनिक उद्देश्य प्राप्तिका लागि मानवीय स्रोत र साधनको समूचित परिचालन, निर्देशन, समन्वय, सञ्चालन एवं व्यवस्थापन गर्न सरकारद्वारा सञ्चालित संयन्त्र नै सार्वजनिक प्रशासन हो । राज्यको उत्पत्तिसँगै सार्वजनिक प्रशासनको जन्म भएको मानिए पनि समाजशास्त्रको सिद्धान्तले सन् १८८७ मा अमेरिकी पूर्वराष्ट्रपति...

निजी क्षेत्र र आर्थिक गतिशीलता

आफ्नो दक्षताको क्षेत्रमा नाफा कमाउने ध्येयले वस्तु तथा सेवाको उत्पादन र वितरण गर्ने सरकारबाहिरको सशक्त संवाहक हो– निजी क्षेत्र । निजी क्षेत्रलाई बजार क्षेत्र पनि भनिन्छ । तसर्थ, व्यक्तिविशेषको हितसँग जोडिएको क्षेत्र नै निजी हो– जसमा व्यक्ति, निजी सङ्घ संस्था, कम्पनी आदि समेटिन्छन् । निजी क्षेत्रलाई सशक्त आर्थिक शक्तिको मेरुदण्डका रूपमा लिने गरिन्छ । आर्थिक क्षेत्रलाई गतिशील बनाई नियमित÷आकस्मिक सेवा प्रवाह गर्ने...

विकास संयन्त्रमा सार्वजनिक प्रशासन

सामान्यतः उन्नति, प्रगति एवम् सकारात्मक परिर्वतनलाई विकास भनिन्छ । विकास भन्ने कुरा पँुजी र प्रविधिको यान्त्रिक कुरामात्र नभई, वाञ्छित लक्ष्य प्राप्ति गर्नका लागि जनतालाई सड्ढठित र परिचालित गर्ने राजनीतिक एवम् सामाजिक प्रक्रिया पनि हो । साथै, उपलब्ध आर्थिक, मानवीय, प्राकृतिक स्रोत साधनको कुशल एवम् प्रभावकारी परिचालन गरी आर्थिक, सामाजिक, सांस्कृतिक, राजनीतिक, मानवीय आयामहरूलगायत समग्र पर्यावरणीय क्षेत्रमा एकसाथ...