स्थानीय निर्वाचनसँगै संविधानको सफलता

आसन्न स्थानीय तहको चुनाव लगभग तीन महिना अगाडि नै घोषणा गरेर सरकारले जनताबाट जस लिने काम गरेको छ । साधारणतया आयोगलाई निर्वाचन तयारी पूरा गर्न न्यूनतम ११० दिन चाहिन्थ्यो । चरण–चरणको चुनावमा आइपर्ने बाधा अवरोध देखेर एकै पटक गर्ने क्षमता उसको निरन्तरको अभ्यासले चुनौतीसँग जुध्न अभ्यस्त बनाइदियो । संविधानमा नै निर्वाचन भएको मितिले पाँच वर्ष स्थानीय तहका पदाधिकारीको कार्यावधि तोकिसकेकाले यसमा अब कसैको पनि फरक मत...

काँग्रेसभित्र मतादेश

नेपाली काँग्रेसको हालै सम्पन्न १४औँ महाधिवेशनले शुष्क बनेको नेपालको राजनीतिमा नयाँ आशा जगाएको छ । यसको महìवपूर्ण विशेषता नै संस्थापन र इतर पक्ष भनेर महाधिवेशनमा उत्रे पनि पार्टीका मतदाताले दुवै पक्षलाई एक भएर अघि बढ्न जनादेश दिएका छन् । काँग्रेसले लोकतन्त्रको मानक कायम राख्दै यस पटक गुट–उपगुटभन्दा अलग पहिचान बनाउन सफल भयो । कम्युनिस्टको दुईतिहाइको भयमा काँग्रेसीहरू कसरी बस्न बाध्य भएका रहेछन् भन्ने पनि स्पष्ट...

सत्तामा बस्नेले पद्धति बसाल्नु पर्दछ

नेपाली समाजमा पहिला धर्मको डर थियो । जसले गर्दा कुलमा दाग लाग्ला भनेर कसैले पनि धर्मको विरुद्धमा गएर केही काम गर्न सक्दैनथे । अहिले समाज निकै स्वार्थी बन्दै गएको छ । नैतिकताको मार्ग देखाउने सत्कर्ममा लाग्न प्रेरणा दिने धर्मबाट केही प्राप्ति नहुने भएपछि कोही कसैको ज्ञानगुनको कुरा सुन्नसमेत चाहँदैन । अहिले धेरैमा जर्ति र फोसा खाने बानीले गर्दा भक्ष्य र अभक्ष्य सबै पाच्य भएको छ । कमाउने उद्देश्यको चस्का सबैमा बसेको...

काँग्रेसभित्र वैचारिक बहस

नेपाली काँग्रेसमा केही समयदेखि वैचारिक छलफल, वादविवादभन्दा निर्वाचन र क्रियाशील सदस्यता बढाउने विषयमा मात्र ध्यान केन्द्रित भएको छ । हुन त देशका अन्य ठूला पार्टीमा पनि कसरी हुन्छ आफ्ना कार्यकर्तालाई पकडमा राख्न व्यस्त बनाइराख्ने एउटा उपाय हो । यो प्रक्रिया महिनौँ चलिरहेको कारण सत्ता सम्हाल्नेले भने निरन्तर गाली खाइरहेको छ । यतिबेला प्रधानमन्त्री देउवा अनेकौँ आलोचना सहेर पनि उचित अवसरमा काँग्रेसलाई गति दिन धैर्य...

संस्कारविहीन राजनीतिक प्रवृत्ति

उठ, जाग, लक्ष्य प्राप्त नभएसम्म नसुत’ भनेर कठोपनिषदले भनेको कुरा महाभारतको उद्योग पर्वले पनि उठ्नुपर्छ, जाग्नुपर्छ र कल्याणमय कार्यमा लागिरहनुपर्छ भनेर सिकाएको छ । गीताले त कर्मबिना शरीर निर्वाह नै हुन सक्दैन भनेको छ । यसले के देखाएको छ भने मानिसको शरीरको निर्वाहका लागि कर्म नगरी नहुने रहेछ । सबको हितका लागि मानिसले परिश्रमपूर्वक कर्म गर्नुपर्ने गीताको सार रहेको छ । प्रशस्तीको आश गर्नेले यो समाजमा केही गर्न सक्दैन...

जनउत्तरदायी नेतृत्वको अपेक्षा

हाम्रा नेताहरूमा इमानदारीपनको अभाव हुँदा अरूलाई छक्याउने वा झुक्याउने चलाखीले वीरसिक्का शैलीको राजनीति मुलुकमा विकास हुन गएको छ । एउटा राजनीतिक शक्ति अर्को शक्तिसँग असहमत हुनेबित्तिकै कुन श्लील, कुन अश्लील भन्ने नछुट्टिई भएभरका शक्ति प्रयोग हुने परम्पराले कसरी लोकतन्त्रको संस्थागत विकास होला ? कसैले तिलकुश, तामोतुलसी र हरिवंश साक्षी राखेर बोले पनि नेताले छक्याउने र झुक्याउने काम विगतमा धेरै गरेकाले उनीहरूप्रति...