कूटनीतिमा चनाखोपन

आगामी फेब्रुअरी ४ देखि २० मा चीनमा हुने शीतकालीन ओलम्पिकलाई अमेरिका, अस्ट्रेलिया, बेलायतलगायतले कूटनीतिक बहिष्कार गर्दैछन् । चीनको सिन्जियानमा उइगुर मुसलमान र अल्पसङ्ख्यकलाई दमन गरेको, हङकङ र तिब्बतमा प्रजातन्त्र र मानवाधिकार खोसेको, ताइवानलाई तर्साइरहेको आरोप लगाउँदै ओलम्पिकमा भाग लिँदा चीनको कामकारबाहीलाई समर्थन पुग्ने ती देशको धारणा छ । रुस र भारत भने प्रतियोगितामा कूटनीतिक रूपमा नै सहभागी हुँदैछन् । खेलकुदजस्तो...

परराष्ट्र नीति : समृद्धिबाट शक्तितिर

वैदेशिक मामिलामा हामीले इच्छा गरे पनि, नगरे पनि हामी विश्वका महान् मानिस हौँ र हामीले ठूलो भूमिका निर्वाह गर्नुपर्छ भन्ने सोचाइ राख्नुपर्छ । हामी त्यो ठूलो भूमिका निर्वाह गर्न सक्छौँ या सक्दैनौँ भन्ने कुरा छनोट गर्नका लागि हामीलाई खुला अवसर छैन ।” (थियोडर रुजबेल्ट, अमेरिकाका २६औँ राष्ट्रपति ।) यही असोज ६ गते परराष्ट्रमन्त्रीमा नियुक्त हुनुभएका नारायण खड्कासँग तीन पटक प्रतिनिधि सभाका सदस्य, संसद्मा अन्तर्राष्ट्रिय...

वाल्मीकिमय भानुभक्त :अयोध्यामय नेपाल

भानुभक्तलाई सम्झँदा वाल्मीकि र वाल्मीकिलाई सम्झँदा रामायण हुँदै रामलाई सम्झन पुगिहालिन्छ । रामको जन्म नै नेपालको अयोध्यामा भएको कथन सरकार प्रमुखबाट आएकाले यस वर्ष नेपाल नै राममय भयो, अयोध्यामय भयो । आदिकवि भानुभक्त आचार्यको जन्मदिन राम जन्मभूमिबारे यो कथन आएकाले रामभक्त भानुभक्तको आत्माले पनि शान्ति पायो । नयाँ नौलो कुरा बोलेकाले नेपाल र भारतका सबैलाई खुल्दुली पनि भयो । राम, सीता, लक्ष्मण र हनुमानको मूर्ति...

नरम तर प्रभावकारी कूटनीति

आफ्नो राष्ट्रको हित सोच्नेबाहेक कुनै पनि राष्ट्रको छुट्टै परराष्ट्र नीति हुँदैन भनिन्छ । परराष्ट्र नीतिको उद्देश्य भनेकै घरेलु स्वार्थ प्रवद्र्धन गर्नु हो । तथापि शक्ति राष्ट्रहरू भने त्यसभन्दा पर सोच्ने गर्छन् र संसारमा आफ्नो प्रभाव फिँजाउन चाहन्छन् । अमेरिका, रुस, चीन, युरोपेली सङ्घ आदिले त्यसै गरेका छन् । अब नजिकको छिमेकी भारत आक्रामक रूपले विश्व राजनीतिमा छाउन थालेको छ । आफ्नो मात्र हित हेर्ने वा एकलकाँटे...

सर्वसुलभ खोपका लागि

विश्वमा कोभिड–१९ बाट करिब पौने सात करोड मानिस सङ्क्रमित हुनाका साथै १५ लाखभन्दा बढीको निधन भइसकेको छ । नेपालको कुल जनसङ्ख्यामा कोरोना भाइरस सङ्क्रमितको प्रतिशत करिब ०.८३ प्रतिशत अर्थात् एक प्रतिशतभन्दा पनि कम हो । कुल सङ्क्रमितमा मृत्युदर ०.६८ प्रतिशतमात्र हो (मङ्सिर २४ सम्मको तथ्याङ्क) । यसका कारण नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा) को सरकारले बेलैमा मुलुकमा बन्दाबन्दी, अन्तर्राष्ट्रिय सीमाहरू बन्द, हवाई उडान स्थगन...