लोकतान्त्रिक विचारको सान्दर्भिकता

लोकतन्त्र मानवीय चेतना र सामथ्र्यलाई निर्वाध रूपमा प्रस्फुटन गराउने अनुभूतिगम्य विषय हो । यसले मानव जीवनका अन्तर्बाह्य दुवै चैतन्य क्षितिजलाई उज्यालो प्रदान गर्दछ । मानिसको नैसर्गिक अधिकार र गुण स्वतन्त्रता हो । स्वतन्त्रता एवं लोकतन्त्रको केन्द्रीय बिन्दुका रूपमा व्यक्ति रहेको बुझ्न सकिन्छ । जसरी व्यक्तिको उन्नति, आशा एवं उद्देश्य प्राप्तिका लागि स्वतन्त्रताको सुनिश्चित प्रत्याभूतिले उसलाई सामथ्र्य प्रदान...

बीपी र प्रजातन्त्रवाद

श्वेश्वरप्रसाद कोइराला आधुनिक लोकतन्त्रवादी राजनीतिज्ञ र चिन्तक हुन् । अन्तर्राष्ट्रिय राजनीतिक इतिहास र समकालीन विश्व राजनीतिको सघन अध्ययन गर्दै त्यसको आलोकमा नेपालको समकालीन राजनीतिबारे सूक्ष्म विश्लेषण एवं अभिलेखन गर्दै आएका बीपीका दृष्टिकोणहरू तेस्रो विश्वका लागि पनि सान्दर्भिक रहे । मूलतः उनका प्रजातान्त्रिक समाजवादी दृष्टिकोणहरूले अन्तर्राष्ट्रिय समाजवादी सङ्गठनमा विशेष महŒव प्राप्त गरे । बीपीको...

समाजवादी दार्शनिक चिन्तनमा बीपी

सामान्य अर्थमा ‘समाजवाद’ भनेको सामाजिक, आर्थिक एवं सांस्कृतिक रूपले समानतामा आधारित समाजको सैद्धान्तिक आधारशीला हो । समाजमा अनेक वर्ग छन् र ती वर्ग छुट्याउने प्रमुख आधार भनेको आर्थिक अवस्था हो । आर्थिक रूपमा धनी र गरिब वर्गको स्पष्ट भिन्नता जुनसुकै समाजमा पनि देखिन्छ । धनी र गरिब वर्गको पनि वर्गीकरण गर्न सकिन्छ । आर्थिक स्थितिले समाजलाई विभाजन गर्दछ । धनी र गरिब हुनुका अनेक कारण हुन्छन् । धनी हुने एउटा प्रमुख...