जाजरकोट, कात्तिक १३ गते । कुशे गाउँपालिका–२ टालेगाउँका हरिभक्त नेपाली सत्तारुढ नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (नेकपा) का कर्णाली प्रदेश सदस्य हुनुहुन्छ । माओवादी युद्धका बेला ‘एटम’ नामले परिचित ४२ वर्षीय नेपाली अहिले राजनीतिबाहेक अर्को व्यवसायमा निकै सक्रिय भएर लाग्नुभएको छ ।
विद्यालयमा पढाउँदापढाउँदै तत्कालीन माओवादीले शुरु गरेको सशस्त्र युद्धमा २०५८ जेठदेखि भूमिगत हुनुभएका नेपाली अहिले मूर्ति बनाउनमा लाग्नुभएको छ । मूर्तिकला सम्बन्धी उहाँले कुनै औपचारिक सीप, प्रविधि र साधन प्रयोगको ज्ञान हासिल गर्नुभएको छैन । उहाँले बनाएका विभिन्न देवीदेवताका मूर्ति, चित्र र विभिन्न नेता कार्यकर्ताका शालिक कुनै दक्ष्य मूर्तिकार र कलाकारको भन्दा कम छैनन् । जनयुद्धका बेला पार्टीको कार्यक्रमका लागि ब्यानर, भित्तेलेखन र चित्र बनाउने काम गरेका नेपालीले असारमा श्रीमतीको उपचारका लागि काठमाडौँ गएका बेला ललितपुरको खोकनामा मूर्तिकार चन्द्रश्याम डङ्गोलको मूर्तिकला केन्द्रमा मूर्ति बनिरहेको देख्नुभयो । सो कलाकेन्द्रमा मूर्ति बनाउने तरिका र बनेका मूर्तिको मूल्य रु १० लाख पर्ने थाहा पाएपछि नेपाली मूर्ति बनाउन हौसिनुभएको हो ।
भित्तेलेखन र साइनबोर्ड तथा व्यानर लेखनमा राम्रो क्षमता भएका नेपाली अहिले मूर्ति र सालिक बनाउने काममा खटिनुभएको छ । “एउटा मूर्ति वा सालिक बनाउन १० दिन लाग्छ”, उहाँले भन्नुभयो । उहाँले मासिक रु एक लाखसम्म कमाइ गर्ने गरेको बताउनुभयो । भदौदेखि अहिलेसम्म ५३ मूर्ति तथा सालिक बनाइसकेको र ती मूर्ति र सालिक बेचेर रु पाँच लाख आम्दानी गरिसकेको नेपालीले बताउनुभयो । चित्रकलामा समेत पोख्त नेपालीले देवीदेवताका चित्र दुरुस्तै बनाउनुहुन्छ । “गाउँका युवालाई सीप सिकाएर आफ्नो व्यवसायलाई व्यापक बनाउने तयारी गर्दैछु”, उहाँले भन्नुभयो ।
नेपालीले बनाएका कुनै पनि मूर्ति, सालिक र चित्र कुनै प्रख्यात मूर्तिकार र चित्रकारको भन्दा कम्ती नभएको छेडागाड नगरपालिकाका चन्द्रबहादुर थापा बताउनुहुन्छ । मूर्ति र सालिकको मूल्य उचाइका आधारमा तोक्ने गरेका छन् । पाँच फिट अग्लो मूर्तिको मूल्य रु २५ हजार, चार फिट अग्लो भए रु २० हजार र तीन फिट अग्लो भए रु १५ हजारमा बिक्री हुने गरेको छ । स्थानीय सामग्री, सिमेन्ट, फलामको छडलगायतका वस्तु प्रयोग गरी नेपालीले मूर्ति र सालिक बनाउने गर्नुभएको छ । “मूर्ति बनाउन सुर्खेत नेपालगञ्जलगायत ठाउँबाट बोलाउने गरेका छन्, मलाई जाजरकोटमै बसेर व्यवसाय गर्न मन छ”, उहाँले भन्नुभयो । श्रीमतीको साथ र प्रेरणाले आफूले मूर्तिकला व्यवसायमा सफलता प्राप्त गरेको नेपालीको भनाइ छ ।