बाघको वैभव

बाघको कल्पना गर्नासाथ हाम्रो मन मस्तिष्कमा एउटा हिंस्रक जङ्गली जनावरको तस्बिर आउँछ । तर, वास्तविकता त्यस्तो होइन । बाघ सौन्दर्य र शक्तिको प्रतीक (आइकन) तथा जादुमय (म्याजिकल) श्रेष्ठता भएको जनावर हो । धार्मिक मान्यता तथा लोककथामा पनि बाघको व्यापक प्रभाव परेको पाइन्छ । तर, दुःखका साथ भन्नुपर्छ, जङ्गलको राजा भनिने बाघको सिकार रौँ–भुत्ला (फर), हड्डी तथा अन्य अङ्गका साथै रोमाञ्चकताका लागि समेत गरिएको पाइन्छ । बाघको अनेकौँ...

‘द कमन म्यान’का सर्जक

भारतीय प्रसिद्ध कार्टुनिस्ट आरके लक्ष्मणको जीवनमा दुईटा घटनाले ठूलो महŒव राख्छ । पहिलो घटना थियो स्कुलको । स्कुलमा उनले पीपलको पातमा एउटा चित्र बनाएका थिए । यो चित्रको शिक्षकले हृदय खोलेर प्रशंसा गरे । त्यसपछि उनले आफू चित्रकलामा लाग्ने अठोट गरे ।

त्यो समय, ती अनुभूति

साहित्यकारका पुराना र रमाइला प्रसङ्गहरू कोट्याउने मन भयो, त्यसमा पनि भूपी शेरचन (विक्रम संवत् १९९२–२०४६) का सम्बन्धमा । भूपीका सङ्गातिमध्येका एक रत्नशमशेर थापा (विसं १९९४–२०७७)लाई फोन गरेँ । एक सञ्चारकर्मीको नाताले पनि कवि तथा गीतकार थापासँगको भेट सहजै सम्भव भइहाल्यो । कमलपोखरीस्थित उनको घरमा पुग्दा उनी घरको आँगनमा पर्खिरहेका रहेछन् । यहाँहरूलाई त आफ्नो नाममा ‘शमशेर’ लेख्न पनि राणाहरूले अनुमति दिएरमात्रै सम्भव...

कहाँ खोजौँ भानुलाई ?

भानुभक्तका नाममा काम गर्ने बहानामा आत्मप्रशंसा मात्र प्रदर्शन गर्ने, अरूभन्दा आफू श्रेष्ठ भएको प्रचारबाजी गर्ने तथा आर्थिक स्रोतको सङ्कलन गर्ने काममा हामी लाग्यौँ भने उनका लागि हामीले केही गरेको भन्दा पनि उनका नामले हाम्रो दालभातको जोहो गरेको ठहर्नेछ ।

भानु जीवनीका प्रमाण

मोतीराम भट्टले आदिकवि भानुभक्त आचार्यको जीवनचरित्र (१९४८) लेखेपछि भानुसम्बन्धी जीवनीपरक र अन्य रचना प्रकाशित भएका हुन् । यिनीहरूमध्ये मोतीरामले मात्र भानुभक्त देहान्त भएको निकट समय २२ वर्षमा जीवनी लेखेको देखिन्छ । अन्य जीवनीपरक रचना भने भानुभक्त देहान्त भएको धेरै वर्षपछि मात्र लेखिएका छन् । तिनले भानुसम्बन्धी जीवन घटनालाई थपथाप गर्दै भानुको जीवनीलाई पूर्णता दिने कार्यमा सहयोग पु¥याएका छन् । मोतीरामद्वारा लिखित...