वायु प्रदूषण, मानसिक स्वास्थ्य र मनोविज्ञान

मुलुकभरि नै वायु प्रदूषणको मात्रा बढेको छ । अहिलेको वायु प्रदूषणको अवस्था विश्व स्वास्थ्य सङ्गठन (डब्ल्यूएचओ) ले तोकेको मापदण्डभन्दा निकै खराब अवस्थामा छ । विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनका अनुसार वातावरणीय वायु प्रदूषणले विश्वभर प्रतिवर्ष लगभग तीन मिलियन (तीस लाख) अकाल मृत्यु हुने गर्छ । मापदण्डअनुसार हावाको गुणस्तर सूचक ५० सम्म रहनु मानव स्वास्थ्यका लागि राम्रो मानिन्छ भने ५० देखि १०० सामान्य र त्योभन्दा माथि हानिकारक...

हसनको काँधमा तान्जानियाको भारी

पूर्वी अफ्रिकी मुुलुक तान्जानियामा सङ्घर्षशील महिला सामिआ सुलुह हसन मुलुकको पहिलो राष्ट्रपति बन्नुभएको छ । त्यहाँका राष्ट्रपति जोन मगुफुलीको निधन भएपछि ६१ वर्षीया उपराष्ट्रपति हसन राष्ट्रपति बन्नुभएको हो । मगुफुलीको ६१ वर्षको उमेरमा मार्च १७ मा निधन भयो । मार्च १९ राजधानी दारेसलाममा हसनले राष्ट्रपति पदको सपथ लिँदै इमानदार भएर तान्जानियाको संविधानको रक्षा गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गर्नुभयो । तान्जानियाको...

शिक्षक सेवा आयोग (सम्पादकीय)

विगत छ महिनादेखि पदाधिकारी नियुक्त नहुँदा शिक्षक सेवा आयोगका काम ठप्प भएका छन् । दुई महिनाअघि लोकसेवा आयोगका अध्यक्षको सिफारिस समितिले शिक्षक सेवा आयोगका अध्यक्षसहित दुई सदस्यको नाम सरकारलाई सिफारिस गरेको भए पनि हालसम्म नियुक्त हुन सकेको छैन । आयोगले इतिहासमै पहिलोपटक सार्वजनिक आवेदन आह्वान गरी प्रस्तुतिलगायतका आधारमा मूल्याङ्कन गरेर पदाधिकारी छनोट गरेको थियो । समितिको सिफारिसलाई कार्यान्वयनमा लैजानुपर्ने...

प्रशासन सुधारको व्यावहारिक पक्ष

सबै मुलुकका सरकार प्रशासनिक कार्यसम्पादनको सुधारका दबाबमा छन् । सुधारका प्रयासमा निरन्तर विभिन्न ढाँचा, विधि र संयन्त्रहरू प्रयोग गरिरहेका छन् । प्रशासनिक सास्तीबाट सर्वसाधारणहरूलाई मुक्ति दिने र प्रशासन सुधार आफैँमा निरन्तरको प्रक्रिया बनाउने चाहनाले दशकौँ नाघिसकेको छ । तर अपेक्षित सुधार मात्र नभएको होइन कि प्रशासन झनै ल्याथर्जिक (अकर्मण्य) हुँदैछ, कामका आधारमा सुदृढ हुनुपर्ने सरकार–सर्वसाधारण सम्बन्ध...

नेपालमा सार्वजनिक खरिद व्यवस्थापन

सामान्यतया, सार्वजनिक खरिद भन्नाले सार्वजनिक स्रोतको प्रयोग गरी मालसामान, परामर्श सेवालगायतका सेवा प्राप्त गर्ने वा सार्वजनिक निर्माण गर्ने कार्य बुझिन्छ । जनताको जीवनस्तर सुधार गर्न गर्नुपर्ने कार्यलाई सम्बोधन गर्नका साथै लागत रकमको मूल्य प्राप्ति सुनिश्चित गर्न सार्वजनिक खरिद एक अपरिहार्य माध्यम हो । विश्वको कुल गार्हस्थ उत्पादनको औसतमा १३ देखि २० प्रतिशतसम्म सार्वजनिक खरिदले प्रतिनिधित्व गर्छ भने संयुक्त...