निर्वाचनमा मतदाता शिक्षा

मतदाता शिक्षा भन्नाले कुनै निर्वाचनका लागि मतदान प्रक्रियाको विशिष्टता र मतदान गर्ने साधनहरूको बारे मतदातालाई जानकारी गराउनको निम्ति अवलम्बन गरिने सूचना, सामग्री तथा कार्यक्रमसम्बन्धी कार्यलाई जनाउँछ । यसैको माध्यमबाट मतदाताहरूले कुन प्रकारको निर्वाचन भइरहेको छ, कहाँ, कहिले र कसरी मतदान गर्ने, उम्मेदवारहरू कुन कुन राजनीतिक दलसँग सम्बन्धित छन् वा स्वतन्त्र रहेका छन् भन्ने विषयमा जानकारी लिन सक्ने अवस्था सिर्जना...

सुदृढ सङ्घीयताको अपेक्षा

नेपालको संविधानको प्रस्तावनामा सङ्घीय, लोकतान्त्रिक, गणतन्त्रात्मक शासन व्यवस्थाको माध्यमद्वारा दिगो शान्ति, सुशासन, विकास र समृद्धिको आकाङ्क्षा पूरा गर्ने व्यवस्था गरिएको छ । त्यस्तै संविधानले राज्यको संरचना र राज्यशक्तिको बाँडफाँटअन्तर्गत सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपालको मूल संरचना सङ्घ, प्रदेश र स्थानीय गरी तीन तह हुने व्यवस्था गरेको छ । जसअन्तर्गत नेपालमा एक सङ्घीय सरकार, सात प्रदेश र ७५३ वटा स्थानीय...

एमसीसी पारित भएपछिको अपेक्षा

विगत केही समयदेखि राजनीतिलाई निरन्तर रूपमा विवादमा तानिरहेको एमसीसी (अमेरिकी सरकारबाट प्रस्तावित मिलेनियम च्यालेन्ज करर्पोरेसन नामक एक सहयोग कार्यक्रम) प्रतिनिधि सभामा बहुमतले पारित भएको छ । अनेकन निरर्थक विवाद, अनावश्यक कटुता, उष्ण बहस अनि प्रायोजित राजनीतिक माथापच्चीले गिजोलिएको अनिश्चितताले एउटा वैधानिक निकास पाएको छ ।

सूचना सदाचारको मेरुदण्ड

सूचना मानव सभ्यताको सबैभन्दा शक्तिशाली अस्त्र हो । सरकारले नागरिकबाट कर सङ्कलन गरी राज्यकोषमा जम्मा गर्छ । सो कोषबाट राज्यको क्रियाकलाप सञ्चालन गरिन्छ । सो कोषबारेको सूचना प्राप्त गर्ने नैसर्गिक अधिकार नागरिकमा सुरक्षित हुन्छ । विश्वविख्यात दार्शनिक माइकल फकाउटले शक्ति ज्ञानबाट प्राप्त हुने र सूचना ज्ञानको आधारभूत पक्ष भनेका छन् । नागरिकलाई सार्वजनिक महìव र सरकारका विषयमा सूचना माग गर्ने र प्राप्त गर्न पाउने...

हिंसाविरुद्ध शून्य सहनशीलता (सम्पादकीय)

महिला तथा पुरुष समाजरूपी रथका दुई पाङ्ग्रा हुन् । कुनै एक पाङ्ग्रा असन्तुलित भएमा रथ सञ्चालनमा नै कठिनाइ हुन्छ । समाजलाई व्यवस्थित ढङ्गले सञ्चालन गर्न महिला तथा पुरुषबीचको समन्वय, सहकार्य तथा सहयोगी भावना अनिवार्य तìव हुन् । पूर्वीय दर्शनमा महिला पुज्य मानिन्छ ।