प्रिय राष्ट्रकवि ‘अबिच्योरी’ होइन मेरो शोकाप्ति

शोकाप्ति शब्द धेरैलाई अर्थ नलाग्ने हुन सक्छ । कसैको मृत्यमा बाहेक सितिमिति प्रयोगमा नआउने नै शब्द हो– शोकाप्ति । भाषाका शब्दको प्रयोग कि त लोकको बोलीमा हुन्छ कि विद्वत् वर्गको बौद्धिक बहसमा पाइन्छ । मैले शोकाप्ति शब्दको प्रयोग राजनयिक विद्वान् प्रदीप गिरीबाट सुनेको हुँ । कसैको निधनपछि उनको जीवनवृत्तबारे गिरीले टेलिभिजनमा दिएको विचारमा यो शब्दको प्रयोग सुनेको हुँ । ती दिवङ्गत को थिए भन्ने भन्दा पनि मलाई शोकाप्ति...

नेपाली गजलका पिता

नेपाली साहित्यिक क्षेत्रमा कुशेऔँसीको बेग्लै महिमा छ, युवक कवि मोतीराम भट्टको जन्म र निधन भएको एउटै विशेष तिथि भएकाले । विक्रम संवत् १९२३ को कुशेऔँसीका दिन जन्मिएर ३० वर्षको युवावस्थामै विसं १९५३ को सोही तिथिका दिन चोला बिसाएका मोतीरामले नेपाली भाषा, सहित्य, सङ्गीत, कला, पत्रकारिता, मुद्रण व्यवसाय आदि क्षेत्रमा जे–जति काम गरेर गए, त्यति काम गर्न अरू मानिसले ९० वर्षको जीवनमा पनि सायद भ्याउँदैनन् । नेपालमा एकतन्त्रीय...

समय अनुरूपको तीज !

समय र परिस्थितिसँगै मान्छेको जीवनशैली परिवर्तन हुँदै जानु स्वाभाविक प्रक्रिया हो । परम्परादेखि चल्दै आएका कतिपय धार्मिक तथा साँस्कृतिक चाड र तिनले निर्माण गरेका मूल्य र मान्यता परिवर्तित समयमा असान्दर्भिक पनि हुन पुग्छन् । यस्तो अवस्थामा ती चाडको स्वरूपमा स्वभावतः परिवर्तन आउँछ, जसको उदाहरण तीज चाडलाई लिन सक्छौँ । पछिल्लो समय तीजको आगमनसँगै यसको महŒव, सान्दर्भिकता र औचित्यमाथि बहस हुन थालेका छन् । यसरी बहस हुनु...

रसायन विस्फोटको कम्पन

विश्वलाई नै आक्रान्त पारेको कोरोनाको प्रकोप यतिखेर नेपालमा बढिरहेको छ । कोरोनासँगै प्राकृतिक विपत्तिहरू पनि विश्वले बेहोरिरहेको छ । प्राकृतिक र जैविक विपत्ति भोगिरहेकै बेला एसियाली मुलुक लेबनानको राजधानी बेरुतमा भएको विस्फोटले थप पीडा दिएकोे छ । २०७७ साल साउन २० गते मङ्गलबार तदनुसार सन् २०२० अगस्त ४ का दिन अपराह्न योे विस्फोट भएको थि

एकपछि अर्को दुःख (कविता)

जीवनका अनेक खुड्किला पार गर्दै अनुभव र अनेक अनुभूतिलाई आत्मसात् गर्दै गर्दै उत्तराध्र्द जीवनमा अकस्मात् आइपरेका निरीह हुनुको आत्मानुभूति आत्मसात् गर्दैछु