भउचप्रसाद यादव
काठमाडौँ, पुस १८ गते । प्रदूषण न्यूनीकरणका लागि विद्युतीय सवारी साधनलाई प्रोत्साहन गर्ने उद्देश्यसहित भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्रालयले साझा यातायातलाई तीन सयवटा विद्युतीय बसका लागि तीन अर्ब रुपियाँको सेयर खरिद गरेको छ महिना बितिसक्दा पनि विद्युतीय बस खरिद प्रक्रिया अझै अन्योलमा परेको छ ।
विद्युतीय बस खरिदका लागि सरकारले दिएको ‘स्पेसिफिकेसन’ र साझा यातायातले बस खरिदका लागि गरेको तयारीमा भिन्नता आएको भन्दै मन्त्रालयले प्रक्रिया रोक्न पत्र काटेपछि खरिद प्रक्रिया अन्योलमा परेको हो । मन्त्रिपरिषद्को २०७६ असार २९ गतेको बैठकले विद्युतीय बस खरिदका लागि भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्रालयमार्फत साझा यातायात सहकारी संस्था लिमिटेडलाई तीन अर्ब रुपियाँ नेपाल सरकारको सेयर लगानीका रूपमा उपलब्ध गराउने निर्णय गरेको थियो ।
चालू आर्थिक वर्षको बजेटमा नै विद्युतीय बस सञ्चालन गर्न रकम विनियोजन गरिए पनि खरिद प्रक्रियामा अन्योल देखिएको हो । सन् २०२० सम्म २० प्रतिशत विद्युतीय सवारी साधन पु¥याउने लक्ष्य पनि पूरा हुने अवस्थामा छैन ।
खरिद प्रक्रियामा देखिएको अन्योलका कारण भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्रालयले विद्युतीय बस खरिद गर्न साझा यातायातलाई उपलब्ध गराएको तीन अर्ब रुपियाँ महिनौँदेखि बैङ्क खातामा थन्किएको छ । मन्त्रालयले असारमा नै साझा यातायातलाई सो रकम उपलब्ध गराएको थियो ।
तत्कालीन भौतिक पूर्वाधार तथा यातायातमन्त्री रघुवीर महासेठले मन्त्रालयमै साझा यातायात सञ्चालक समितिका अध्यक्ष कनकमणि दीक्षितलाई सो रकम उपलब्ध गराउनुभएको थियो । त्यसबेला असोजभित्र विद्युतीय बस सञ्चालन गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गरिएको थियो ।
चालू आर्थिक वर्षको सुरुमा नै मन्त्रालयले बस खरिद गर्न रकम उपलब्ध गराए पनि साझाले चार महिनासम्म मन्त्रालयको ‘स्पेसिफिकेसन’ अनुसारको खरिद प्रक्रिया अगाडि बढाउन सकेन । सोही कारण देखाउँदै तत्काल खरिद प्रक्रिया रोकी यथास्थितिमा राख्न मन्त्रालयले साझा यातायातलाई गत असोज १ गते नै पत्र पठाएको थियो । यसरी खरिद गर्नुपर्ने बसको ‘स्पेसिफिकेसन’ बारे मन्त्रालय र साझा यातायातबीच कुरा नमिल्दा तीन सय बस खरिद प्रक्रिया नै अन्योलमा पर्दै गएको हो ।
विद्युतीय बस सञ्चालनबारे के भइरहेको छ भन्ने जिज्ञासामा भौतिक पूर्वाधार तथा यातायातमन्त्री वसन्तकुमार नेम्वाङले कुन प्रक्रियाबाट कस्तो विद्युतीय बस खरिद गर्नेबारे मन्त्रालय स्तरीय छलफल भइरहेको जानकारी दिनुभयो । प्रस्तावित विद्युतीय बस खरिद तथा सञ्चालनका लागि आवश्यक योजनाको अभावमा ढिलाइ हुन गएको बताउँदै उहाँले भन्नुभयो, ‘‘विद्युतीय बस खरिद प्रक्रियालाई द्रुत गतिमा अगाडि बढाउनुपर्ने सोच मन्त्रालयले बनाइसकेको छ, यसबारे चाँडै नै टुङ्गो लाग्ने छ ।’’
साझा यातायात सञ्चालक समितिका अध्यक्ष दीक्षितले विद्युतीय बस खरिद गर्न साझाले खरिद प्रक्रिया अगाडि बढाइसकेको अवस्थामा खरिद प्रक्रियालाई तत्काल रोकी यथास्थितिमा राख्न भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्रालयबाट आएको निर्देशनात्मक पत्रका कारण बस खरिद प्रक्रिया तत्काल रोकिएको बताउनुभयो । सो निर्देशनात्मक पत्रका कारण बस खरिदको सम्बन्धमा साझा यातायात अहिले जहाँको त्यही रहेको उहाँले जानकारी दिनुभयो । साझा यातायातबाट मन्त्रालयलाई खरिद प्रक्रिया रोक्ने कारणबारे लेखिएको पत्रको जबाफ अहिलेसम्म आउन नसकेको उहाँले बताउनुभयो ।