अञ्जुलीको पानी

साहित्यका विधामा निबन्ध, आख्यान र नाटकमध्ये आख्यानको उपभेद उपन्यास हो । उपन्यास विश्व साहित्यमा कान्छो विधा मानिएको छ । उपन्यास महाकाव्य निकट विधाका रूपमा पनि मानिन्छ । नेपाली उपन्यास आधुनिकतामा प्रवेश गरिसकेको छ । आधुनिकताको यहीे जगमा आज धेरै स्रष्टा यस विधालाई अगाडि बढाइरहेका छन् । यी स्रष्टामध्ये ममता श्रेष्ठ पनि सक्रिय भएर देखापर्नुभएको छ । उहाँको हालै ‘अञ्जुलीको पानी’ उपन्यास बजारमा आएको छ ।

लुम्बिनीमा वसन्त स्नान गर्नेहरू नदेख्दा...

विश्व शान्तिको मुहान भगवान् गौतम बुद्धको जन्मस्थल लुम्बिनी, नेपालको मात्र नभई, विश्वकै प्रमुख पर्यटकीय गन्तव्यमध्ये एक हो । बौद्ध धर्मावलम्बीमात्र नभई, विश्वभर रहेका नेपालीका लागि श्रद्धाले नतमस्तक हुने यो तपस्थल यतिबेला साँच्चिकै सुन्दर अनि शान्त छ ।

‘नमस्कार’ अभिवादन !

नमस्कारको भावार्थ हो– सम्मान गर्नु । हाम्रो मन, आवाज र मुद्राले गर्न सकिने प्रणामलाई हामी नमस्कार भन्छौँ । मान्यजनलाई देख्नासाथ झुकेर आदर र सम्मान गर्ने यो चलन सनातनदेखिकै हाम्रो परम्परा हो । ‘नमस्कार’ शब्द संस्कृत हो । नमःको अर्थ म नमन गर्छु । अथवा म झुक्छु । अथवा मेरो अहङ्कार झुक्यो भन्ने हुन्छ । तन्त्रविद्का अनुसार ममा भएको उज्यालो तिमीमा भएको उज्यालोसँग मिल्छ, तिमी र ममा भेद छैन भन्ने गहिरो कामना नै नमस्कार हो...

संयमपूर्ण आत्मनियन्त्रण

वैश्विक सङ्कट भूतलमा झर्छ, जब मानिसमा मानवीय चेतना स्फुरण हुँदोरै’छ । अपर्भmट आइपरेको कोरोना भाइरस (कोभिड–१९) महामारीले मानव प्राणी मात्रलाई त्रसित पारेको छ ।

कोरोना कहरमा प्रकृतिको सन्देश

सौर्यमण्डलभित्र घुमिरहेको यस सुन्दर नीलो ग्रहको कुनै जन्मदर्ता प्रमाणपत्र (बर्थ सर्टिफिकेट) छैन । वैज्ञानिकहरूले सयौँ वर्ष लगाएर यसको हिसाबकिताब भने निकालेका छन् । गहन अध्ययन गरेर विज्ञानले पृथ्वीको उमेर ४.५४ अर्ब वर्ष भनी निक्र्योल गरेको छ । यसमा ५ करोड वर्ष तलमाथि पर्न सक्ने पनि वैज्ञानिकहरू बताउँछन् ।