समाजवादी दार्शनिक चिन्तनमा बीपी

सामान्य अर्थमा ‘समाजवाद’ भनेको सामाजिक, आर्थिक एवं सांस्कृतिक रूपले समानतामा आधारित समाजको सैद्धान्तिक आधारशीला हो । समाजमा अनेक वर्ग छन् र ती वर्ग छुट्याउने प्रमुख आधार भनेको आर्थिक अवस्था हो । आर्थिक रूपमा धनी र गरिब वर्गको स्पष्ट भिन्नता जुनसुकै समाजमा पनि देखिन्छ । धनी र गरिब वर्गको पनि वर्गीकरण गर्न सकिन्छ । आर्थिक स्थितिले समाजलाई विभाजन गर्दछ । धनी र गरिब हुनुका अनेक कारण हुन्छन् । धनी हुने एउटा प्रमुख...

अनुसन्धानको प्रतीक्षामा मोतीराम भट्ट

मोतीराम भट्ट भन्नेबित्तिकै शिर श्रद्धाले झुक्छ भने मन नमीठो हुन्छ । किनकि उनले छोटो जीवनभित्रै गर्न भ्याएका कालजयी काम सम्झँदा जुनसुकै नेपालीको पनि शिर श्रद्धाले झुक्नु स्वाभाविकै हो तर त्यस्ता होनहार प्रतिभाले ३० वर्षभन्दा बढी बाँच्न नपाउनुको विडम्बना चित्त दुखाउने विषय हो । वि.सं. १९२३ को कुशेऔँसीका दिन काठमाडौँको भोसिकोटोलमा जन्मिएका मोतीरामको ३० वर्षको युवावस्थामै वि.सं. १९५३ को कुशेऔँसी तिथिमै निधन भयो ।...

बीपीप्रति राज्यको सम्मान (सम्पादकीय)

मुुलुककै पहिलो जननिर्वाचित प्रधानमन्त्री विश्वेश्वरप्रसाद (बीपी) कोइरालाको नाममा सरकारले दुईवटा पुरस्कार स्थापना गरेर एउटा नयाँ आयाम थपेको छ । मन्त्रिपरिषद्को २०७८ भदौ २१ गतेको बैठकले ‘बीपी कोइराला राष्ट्रिय पुरस्कार’ स्थापना गर्ने निर्णयसँगै यो नयाँ आयाम थपिएको हो । नेपाली लोकतान्त्रिक आन्दोलनका सर्जक र विचारक बीपीको नाममा अहिलेसम्म राज्यस्तरबाट कुनै पुरस्कार स्थापना गरिएको थिएन । बीपीको आदर्शबाट प्रेरित...

बीपीले कायम गरेको सम्बन्ध

वि.सं. २०१६ जेठ १३ गते बीपी कोइरालाको प्रधानमन्त्रित्वमा जननिर्वाचित सरकार गठन भयो । यो सरकार जनताको हो, यसलाई हामी आफैँले आफ्नो मत दिएर बनाएका हौँ भन्ने सरकारप्रतिको अपनत्व, सद्भाव र सहयोगको भावना आमजनतासम्म पुगेको थियो । हरेक क्षेत्रमा पछिपरेको देश, नेपाललाई द्रुततर रूपले अघि बढाएर, अरू विकसित देशले एक शताब्दी लगाएर गरेका कार्यलाई नेपालले एक दशाब्दीभित्र पूरा गरेर ती विकसित देशहरूको हाराहारीमा पुग्नुपर्छ भन्ने...

असल मान्छेको शब्दचित्र

दामोदर कोइरालाको वंशमा दुम्जा (सिन्धुली) मा नन्दिकेश्वर कोइराला नामका निकै प्रभावशाली व्यक्ति भए । उनका चार भाइ छोरामध्ये कान्छा छोराको नाम कृष्णप्रसाद कोइराला थियो । पछि यी कृष्णप्रसाद कोइराला विराटनगरमा गएर बसोबास गर्न थाले । व्यापार तथा ठेक्कापट्टामा निपुण कृष्णप्रसाद कोइराला विराटनगरको आधुनिकीकरणका पिता मानिनुहुन्छ । त्यस युगका ठूला समाजसेवी कृष्णप्रसाद कोइरालाकी कान्छी पत्नी