सङ्घीयतामा बहुपक्षीय सम्बोधन

जनसङ्ख्याको विविधतायुक्त वनाबट नै बहुसाँस्कृतिक, बहुधार्मिक, बहुजातीय समाजको उपज हो । बहुसाँस्कृतिक विविधतायुक्त समाज अस्तित्व रक्षाका लागि संसारभर सङ्घर्ष हुँदै आएको छ । शीतयुद्धकालीन समयमा सबल पक्षले दुर्बल पक्षमाथि गरिएको अन्यायपूर्ण व्यवहार, जातीयताका सम्बन्धमा बढ्दो सचेतना र भूमण्डलीकरणविरुद्ध व्यक्त गरिने प्रतिक्रिया नै यसका कारण बन्दै आएको देखिन्छ । विश्वको विभिन्न स्थानको इतिहास हेर्दा अनौठो...

सार भएको असार

प्रायः असारसँगै मनसुन सुरु हुन्छ अनि नेपाली ग्रामीण क्षेत्रमा कृषकलाई रोपाइँको चटारो बढ्छ । त्यसैले हाम्रोजस्तो कृषिप्रधान देशमा असारको निकै महŒव छ । असार सुनौलो भविष्य बोकेको महिना भएका कारण यसलाई मानो रोपेर मुरी फलाउने समयका रूपमा पनि लिइन्छ । ऋतुचक्रानुसार साउन, भदौलाई वर्षा मानिए असारलाई नै खेतिपाती र वर्षायाम मानिन्छ । असार महिना समग्र एउटा महिना भए पनि यसको अनेक विविधता रहेको छ । यस महिनामा रोपाइँ, बेठी,...

माङ्सिरे–महिमा

किरात राई समुदायभित्र आफ्नै परम्परा, संस्कृति र मान्यता रहेको पाइए पनि अधिकांश परम्परा, संस्कृतिमा समानता देखिन्छ । सबै थरी राईका भाषा फरक–फरक छन् । नजानिँदो ढङ्गबाट लवाइ–खवाइ र साँस्कृतिक मान्यतामा केही भिन्नता देखिनु अनौठो होइन । कुनै थरी राई सदीयौँदेखि पहाडको अनकन्टार कुनामा बस्दै आएका छन् त कुनै थरी राई नदी तथा खोलाकिनारमा । नदी तथा खोलाकिनारमा बस्नेले पानी प्रयोग प्रशस्त गर्न पाउँछन् भने पहाडको अनकन्टारमा...

नेपालमै रेम्डेसिभिर उत्पादन (सम्पादकीय)

कोभिड–१९ (कोरोना) सङ्क्रमितको उपचारमा उपयोगी र प्रभावकारी मानिएको रेम्डेसिभिर औषधि नेपालमा नै उत्पादन सुरु भएको छ । औषधि व्यवस्था विभागले वीरगञ्जस्थित नेसनल हेल्थ केयरलाई औषधि उत्पादन गर्ने अनुमति दिएसँगै नेपालमै रेम्डेसिभिर उत्पादन हुने खबरलाई सर्वत्र महìवका साथ हेरिएको थियो । कम्पनीले वैशाख ३१ गते उत्पादन र यही असार ६ गते बजार इजाजतसमेत पाइसकेको छ । विभागले रेम्डेसिभिर उत्पादनका लागि सो कम्पनीका सबै संरचना...

सिद्धान्तको सूत्र रटेर सामाजिक क्रान्ति !

हामी त्यस्ता कम्युनिस्टभन्दा भिन्न छौँ, जो वैयक्तिक स्वतन्त्रता हरण गर्न चाहन्छन्, जो विश्वलाई एउटा विशाल गोदाम या अनुशासनको ब्यारेकमा परिणत गर्न चाहन्छन् । यहाँ त्यस्ता पनि कम्युनिस्टहरू छन्, जो वैयक्तिक स्वतन्त्रतामाथि बन्देज लगाउन चाहन्छन् । उनीहरूको विचारमा वैयक्तिक स्वतन्त्रता सामाजिक समानताको विरोधी हुन्छ । तर हामी कुन कुरामा प्रष्ट छौँ भने वैयक्तिक स्वतन्त्रताको अभावमा सामुदायिक सद्भाव बढाउन सकिँदैन ।...