त्यतिबेलाको सत्ताकेन्द्र हलेसीगढी

नेपालको इतिहासमा एकपक्षीय तथ्यमात्र समेटिएको भन्दै बेलाबेला विरोध वा बहस सिर्जना हुने गरेका छन् । वास्तविकता पनि हो कि विभिन्न थुम तथा साना राज्यमा विभाजित त्यसबेलाको नेपालबारे खासै तथ्य बाहिर आइसकेका छैनन् । पृथ्वीनारायण शाहले एकीकरण गर्नुअघि यहाँका स–साना राज्यको रीतिथिति वा राज्य सञ्चालन प्रक्रिया के–कस्ता थिए ? अझै खोजीको विषय हो । यसैगरी, खोज र इतिहासमा ओझेलमा परेको एक स्थान हो– हलेसीगढी । खोटाङको त्रिधार्मिक...

महामारीबीच विश्व सहकारी दिवस

आज विश्व सहकारी दिवस हो । डिसेम्बर १६, १९९२ मा संयुक्त राष्ट्रसङ्घको साधारणसभाले हरेक वर्ष जुलाई पहिलो शनिबार विश्व सहकारी दिवस मनाउने घोषणा गरेको थियो । सन् १८४४ मा बेलायतका रबर्ट ओवेनले सुरुवात गरेको सहकारी आन्दोलन अहिले विश्वव्यापी भइसकेको छ । सोअनुसार यसपटक २०७८ असार १९ गते विश्व सहकारी दिवस परेको छ ।

छोरीको सामाजिक सुरक्षा (सम्पादकीय)

सङ्घीय नेपालका तीनै तहका सरकारले वार्षिक बजेट तथा कार्यक्रममा सामाजिक कल्याणका विभिन्न कार्यक्रम ल्याउने गरेका छन् । झट्ट हेर्दा त्यस्ता कार्यक्रम प्रतिस्पर्धात्मक पनि देखिन्छन् । नागरिक लक्षित धेरैभन्दा धेरै सामाजिक सुरक्षा तथा लोक कल्याणका कार्यक्रम ल्याउनु र स्थानीय आवश्यकताका आधारमा योजना बनाई तथा स्रोत परिचालन गर्नु सङ्घीय शासनको सौन्दर्य नै हो । सङ्घीय तथा स्थानीय सरकारले महिला, दलित, पिछडिएको वर्ग,...

छिर्केमिर्के टिप्पणीमाथि तथ्ययुक्त स्पष्टता

नेकपा (एमाले)को दशौँ राष्ट्रिय महाधिवेशन आयोजक कमिटीको अन्तिम बैठकमा ‘बबरमहल प्रकरण’, शिक्षामन्त्रीको व्यवहार र रूपा सुनारको जाहेरी तथा सरस्वती प्रधानको पक्राउ एवं रिहाइबारे छलफल भएको छ । यस प्रकरणमा अभियन्ताहरूका सबै अभियानको आँखा चिम्लेर समर्थन गर्नुपर्ने जरुरी नरहेको तथा छुवाछूत र अन्यायविरुद्ध सरकारका मन्त्रीहरू तथा पार्टीका नेता–कार्यकर्ताहरू कसैको पक्ष वा विपक्षमा होइन, राष्ट्रिय साझा दृष्टिकोण र व्यवहारका...

खरिद प्रक्रिया र कालो सूचीकरण

जनताको जीउ, धन र स्वतन्त्रताको संरक्षण गर्नु राज्यको दायित्व हुन्छ । जन्मदेखि मृत्यु सम्मका सबै क्रियाकलापमा सरकार प्रत्यक्ष्य तथा अप्रत्यक्ष्य रूपमा संलग्न रहेको हुन्छ । देशमा शान्ति सुरक्षा कायम गर्नेदेखि लिएर विकास निर्माणका क्रियाकलापहरूको सञ्चालन राज्यले प्राचीनकालदेखि नै गर्दै आएको पाइन्छ । यी क्रियाकलापको कार्यान्वयन गर्ने प्रयोजनको निम्ति राज्यले प्रत्येक व