रोगभन्दा भोकको सुर्ता

दुई छोराछोरीसहित काठमाडौँमा बस्ने पवित्रा थापालाई रोगभन्दा पनि भोकको चिन्ता छ । झन्डै एक वर्ष लामो बन्दपछि होटलमा काम पाएकी थापालाई पछिल्लो बन्दाबन्दीमा फेरि भोकको सुर्ताले सताएको छ । ‘पहिले काम गरेको होटलले राखेन, अर्को होटलमा भर्खर काम सुरू गरेकी थिएँ,’ उहाँले भन्नुभयो, ‘फेरि बन्द भयो । अघिल्लै वर्ष खाएको ऋण तिर्न बाँकी छ । अब के खाएर बाँच्ने ?’

जाल छल्दै बगाले बगेडी

गएको माघ महिनामा पूर्वी नेपालका सिमसार र त्यसआसपासका क्षेत्रमा बसाइँ–सराइ गरी आउने चराको अध्ययन अनुसन्धानमा संलग्न भएका थियाँै । अनुसन्धानको क्रममा एक दिन धनुषाको लालगढमा रहेको एक होटलमा खाना खान रोकियौँ । राजमार्गमा सञ्चालित होटलमा चरा र अन्य वन्यजन्तुको व्यापार कस्तो छ भन्ने थाहा पाउनु पनि हाम्रो उद्देश्य थियो । होटलमा बाहिरै झुन्ड्याइएको मेनु हे¥यौँ, जसमा लेखिएको थियो बगेडी रु. ४५० प्रतिप्लेट, बट्टाई ढुकुर...

राणाकालका शैक्षिक प्रसङ्ग

‘दाम ली छापी दिनू’ यही आदेश थियो गोरखापत्रका लागि । गोरखा पत्रिका (गोरखापत्र)मा के छाप्ने र के नछाप्ने भन्ने फेहरिस्त तोकिएकै थियो । खबर छाप्नू भन्ने अ¥होट थियो । त्यो बेला अङ्ग्रेजी शिक्षा झाङ्गिने क्रम सुरु भइसकेको थियो । दरबार स्कुलका प्रिन्सिपल बटुकृष्ण मैत्रले अङ्ग्रेजी शिक्षाको विस्तारका लागि वकालत गर्न थालिसकेका थिए । तर ‘श्री ३ महाराज’ देवशमशेरका शिक्षा सल्लाहकार जयपृथ्वीबहादुर सिंह र मोतिराम भट्टलाई...

नितान्त एक्लो भएको छ मान्छे (कविता)

यो उकुसमुकुस परिवेश टक्क अडिएको यो समय सर्वत्र व्याप्त अन्धकार

अहिंसा (कविता)

अ– अस्थायी छ हाम्रो जीवन मृत्यु सत्य जानौँ हिं– हिंसा, हत्या, लोभ, पाप खराब कर्म मानौँ सा– सात्विक भोजन सेवनबाट मिल्छ हाम्लाई मुक्ति प– परोपकार रै’छ हाम्रो पुण्य आर्जन जुक्ति र– रक्सी, मासु, चुरोट, बिंडी, चरेस, भाङ खान्छौँ मो– मोहबाट ग्रसित भई मरेतुल्य जिउँछौँ ध– धर्मकर्म नित्यान्द गृहस्थ आश्रम