सार्वजनिक खर्च व्यवस्थापन

भनिन्छ सरकार नै वित्त हो । सरकारले जे गर्छ, त्यसबाट कि आय सिर्जना हुन्छ वा खर्च । सार्वजनिक खर्चका माध्यमबाट राज्य आधारभूत सेवा र नीति कार्यक्रम लिएर जनतासम्म पुग्ने गर्दछ । खर्चमार्फत नै सार्वजनिक संरचना आफ्ना दायित्व पूरा गर्ने सामथ्र्य राख्दछन् भने सर्वसाधारणको दैनन्दिनी आवश्यकता पूरा गर्दै भविष्यका अपेक्षालाई सुनिश्चित हुने गर्दछ । राज्य क्रियाशीलताको आधार नै सार्वजनिक खर्च हो । अर्थशास्त्री जे एम किन्जका...

संविधान संशोधनका अभ्यास

संविधान संशोधन सम्बन्धमा विश्वमा एउटै सर्वस्वीकार्य व्यवस्था र विधि रहेको छैन । देशको इतिहास, क्रान्ति, अवस्था र संवैधानिक प्रबन्धअनुसार फरक–फरक प्रबन्ध गरिएको देखिन्छ । कतिपयले खुकुलो (फ्याक्जेवल) तरिका अपनाएका छन् भने कतिपयले कडा (रिजिट) विधि अपनाएका छन् ।

पानीको वैकल्पिक प्रयास (सम्पादकीय)

मेलम्ची स्रोतबाट काठमाडौँ उपत्यकावासीको पानीको आवश्यकता पूरा गर्ने सपना प्राकृतिक विपत्तिका कारण धक्का लागेपछि सरकार नयाँ विकल्पको खोजीमा जुटेको छ । प्राकृतिक विपत्तिका कारण नराम्ररी क्षतविक्षत भएको मेलम्ची खानेपानी आयोजना तत्काल मर्मत गरेर राजधानीवासीलाई पानी खुवाउन कठिनाइ देखिएपछि डिप बोरिङलाई त्यसको विकल्पका रूपमा अगाडि सारिएको हो । यसक्रममा काठमाडौंँ उपत्यका खानेपानी आयोजना लिमिटेडले (केयुकेएल) ले...

संसद् अवरोध असंसदीय आचरण

लामो समयदेखि प्रमुख प्रतिपक्षी दल नेकपा एमालेबाट संसद्का काम कारबाहीलाई अवरोध गर्ने कार्य हुँदै आएको छ । हुन त एमालेका अध्यक्षले आपूm प्रधानमन्त्री रहँदा पनि असंवैधानिक हिसाबले दुई पटक प्रतिनिधि सभा विघटन गर्नुभएको थियो । त्यसैले हरहालतमा यो प्रतिनिधि सभालाई कामकाज विहीन, निस्प्रभावी, विजिनेस विमुख र परिणाम रहित बनाउनु नै उहाँ अनि उहाँको दलको अभिप्राय हो भन्नेहरू पनि छन् । प्रजातन्त्रमा दलका आफ्ना फरक राजनीतिक...

शून्य सहनशीलताकै अपमान

भ्रष्टाचार राष्ट्रविरोधी अपराध हो । यसलाई समाज र राज्यप्रतिको धोका मानिने भएकाले सार्वजनिक सेवाका लागि प्रतिबद्ध एवं जिम्मेवार हुने पदाधिकारीको भ्रष्टाचारमा हुने संलग्नताप्रति सहानूभूति हुन सक्दैन । यसैका कारण पनि भ्रष्टाचारीमा शून्य सहनशीलताको नीति विश्वव्यापी भएको हो । नेपालमा भ्रष्टाचारविरुद्धका सजाय सहजै बेहोर्न सकिने भएकाले विरोधाभास छ । भ्रष्टाचारमा मिलेमतोको संस्कार विकास भई भ्रष्टाचारीलाई जोगाउने...