चौथो अङ्गको पीडा

विश्वमा ४८ लाखको हाराहारीमा मानिसको ज्यान लिइसकेको र करिब २३ करोड ५० लाखमा सङ्क्रमण भइसकेको कोभिड–१९ को महामारीले मानव समाजका सबै पक्षलाई गम्भीर रूपले प्रभावित पारेको छ । एकातिर दैनिक जनजीवनलाई जीवन्त राख्नुपर्ने र अर्कोतिर सङ्क्रमणका कारण थप मानवीय क्षति हुनबाट रोक्ने उपाय अपनाउनुपर्ने परस्पर विरोधी चुनौतीका बीच यो महामारीले मानवजातिको दह्रो परीक्षण गरिरहेको छ ।

नेपालको स्पष्ट दृष्टिकोण (सम्पादकीय)

परराष्ट्रमन्त्री डा. नारायण खड्काले सोमबार संयुक्त राष्ट्रसङ्घको ७६औंँ महासभालाई सम्बोधन गर्नुभएको छ । सम्बोधनका क्रममा उहाँले राष्ट्रिय, अन्तर्राष्ट्रिय र क्षेत्रीय विषयमा नेपालको धारणा स्पष्ट पार्दै महामारी, आतङ्कवाद, द्वन्द्व र प्राकृतिक विपत्तिलगायत विविध समस्याले समकालीन विश्वमा सिर्जना गरेको तनाव र विषमपूर्ण परिस्थितिलाई पराजित गर्न लोकतन्त्र र बहुपक्षवादको विकल्प नभएको अभिमत प्रकट गर्नुभएको छ ।...

संसदीय मर्यादा र सीमारेखा

इतिहासमा नेपाली जनताले पहिलो पटक आफैँले लेखेको नेपालको संविधान (२०७२)ले संसद् विघटनको परिकल्पना नै गरेको छैन । संविधानको यो अकाट्य सत्यलाई तत्कालीन प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले स्वीकार्न सक्नुभएन । अन्ततः उहाँले संसद्को गला रेट्ने असफल प्रयास गर्नुभयो । त्यो पनि एक पटक होइन, दुई–दुई पटक । तर हाम्रो न्यायालयले त्यसलाई स्वीकार्न सकेन । संविधानले नै नस्वीकारेका कुरा न्यायालयले स्वीकार गर्ने कुरै थिएन । यो संविधान...

नेपाल–भारत सम्बन्धका आयाम

नेपाल–भारतबीच सामाजिक, सांस्कृतिक तथा व्यापारिक सम्बन्ध शताब्दीयौँ देखिको निरन्तर चलिआएको छ । एउटै आर्य–हिन्दु संस्कृतिका अनुयायी यी दुवै राष्ट्रमा साझा संस्कृति र धार्मिक आस्था रहिआएको छ । एक देशका तिर्थालु अर्काे देशमा गएर तिर्थाटन गर्छन् । यसरी सांस्कृतिक, सामाजिक तथा धार्मिक रूपले एउटै परिवारका भए पनि दुई अलग–अलग राष्ट्रिय सार्वभौमसत्ता सम्पन्न मुलुक हुनुका कारण आ–आफ्ना सीमा र मर्यादा पनि रहेका हुन्छन्...

‘भुइँमान्छे’का आवाज

समाजको गहिराइलाई हेर्दा गायत्री चक्रवर्तीले भनेजस्तो सबाल्टर्न वर्ग अर्थात् भुइँमान्छे आपैmँ बोल्न सक्दैन । त्यो वर्गमा अर्कैले चेतना भरिदिनुपर्छ । तिनको आवाज ओकलिदिनुपर्छ । नेपालमा भुइँमान्छेका आवाजलाई ओकल्ने भन्दै समाजवाद, जनवाद, साम्यवाद, लोकतन्त्र, गणतन्त्र जस्ता सैद्धान्तिक धार बोक्ने पार्टी जन्मिए । मार्मिक साहित्य लेखिए । अधिकारका लामा भाषण, खोज, अन्वेषण पनि थुप्रै भइरहेकै छन् । नारी अधिकार र असमानताका...