जैविक विविधतामा मानव अस्तित्व

हरेक वर्ष मे २२ लाई अन्तर्राष्ट्रिय जैविक विविधता दिवसका रूपमा मनाउने गरिन्छ । सन् १९९२ मा ब्राजिलको राजधानी रियो द जेनेरियोमा सम्पन्न संयुक्त राष्ट्रसङ्घीय वातावरण र विकाससम्बन्धी पृथ्वी सम्मेलनले वातावरण संरक्षण र दिगो विकासका लागि जैविक विविधता महासन्धिको रूपरेखा तयार पारेको थियो । हरितयुद्धको शुभारम्भ मानिएको यस सम्मेलनमा विश्वका १७८ राष्ट्रले भाग लिएका थिए र सम्मेलनकै समयमा नेपाललगायत १५२ राष्ट्रले...

पशुपतिनाथजस्तै पशुपति

२०७८ वैशाख २८ को रात । समय १० बाट उकालो लाग्दै थियो । इन्द्रबहादुर राईको सर्वाधिक चर्चित उपन्यास ‘आज रमिता छ’ पढ्दै थिएँ र त्यसका मुख्य पात्र ‘जनक’को राजनीतिक सादगीपनका बारेमा मनमनै बहस पनि गर्दै थिएँ । त्यति नै बेला नेकपा एमालेका नेता पशुपति चौलागार्इंको कोरोना सङ्क्रमणका कारण निधन भएको खबर सामाजिक सञ्जालमा भाइरल भयो । उफ् ! कस्तो अप्रिय संयोग । जनकको राजनीतिक सादगीपनबारे तर्कना गरिरहँदा एमालेका त्यस्तै सादगी...

अझै गुञ्जायमान प्रतिध्वनि

सुत्केरी हुन माइततर्फ प्रस्थान गरेकी महारानी महामाया माइत नपुग्दै लुम्बिनी वनमा सुत्केरी भइन् । पुत्रप्राप्तिले अत्यन्तै अह्लादित भएका राजाले भने, “यो बालकले हाम्रो इच्छा सिद्ध गरिदियो । अतः एवम् यसको नाम सिद्धार्थ भयो ।’’ कालदेवल ऋषि शिशुलाई अविरल हेर्दै रुन थाले । ऋषि रोएको देखेर राजा शुद्धोदन विह्वल भए । ऋषिले राजातर्फ हेर्दै भने, “राजन ! यो शिशु संसारलाई सत्यको मार्ग देखाउने महामना गुरु हुनेछ । म रुनुको...

आयोजनामा निरन्तर काम (सम्पादकीय)

कोभिड–१९ (कोरोना) महामारीबीच पनि केही ठूला तथा राष्ट्रिय गौरवका आयोजनाको काम निरन्तर भइरहेको छ । थानकोट–नागढुङ्गा–सिस्नेखोला सुरुङमार्ग, तनहुँ सेती जलविद्युत् आयोजनालगायतमा निरन्तर काम भएको ती आयोजनाले जनाएका छन् । परियोजनाको कार्यस्थलमा आइसोलेन, स्वास्थ्य परीक्षणलगायतका स्वास्थ्यका सम्पूर्ण मापदण्ड पूरा गरी निर्माण कार्य निरन्तर गरिएको छ । आयोजनामा समय तालिका मिलाएर आवश्यकताअनुसार २४ सै घण्टा काम भइरहेको...

बिरालाको घाँटीमा घण्टी बाँध्ने को ?

नेपालका विभिन्न राजनीतिक दल र खासगरी तिनका उपल्लो हैसियतका नेताहरूका बारेमा भइरहेका टीकाटिप्पणी सुन्दा लाग्छ, हामीले हाम्रो समाजलाई नेतृत्व गर्न सक्ने क्षमतावान् नेता नै पाएनौँ । कुरा केही हदसम्म सही हो । त्यस्ता टीकाटिप्पणीसँग जोडिएका आग्रह हेर्दा तपाईंलाई बर्बर शासनप्रणालीबाट यस भूमिको मुक्ति र उन्नतिका लागि प्राणोत्सर्गसम्म गरेका र निकै हण्डर खाएका टङ्कप्रसाद आचार्य र छोटो समयमा पनि उनको प्रधानमन्त्रीत्वकालमा...