अस्थिर राजनीतिमा पाकिस्तान

पाकिस्तानमा संसद् विघटन गरिएको छ । अविश्वास प्रस्ताव सामना गर्नुको सट्टा पाकिस्तानी प्रधानमन्त्री इमरान खानले संसद् नै विघटन गरी तीन महिनाभित्र नयाँ निर्वाचन गराउने बताउनुभएको छ । त्यहाँको संवैधानिक व्यवस्थाअनुसार प्रधानमन्त्रीको सुझावबमोजिम राष्ट्रपति आरिफ अल्भीले अप्रिल ३ मा संसद् विघटन गर्नुभयो । पाकिस्तानी संविधानको धारा ५८ मा ‘प्रधानमन्त्रीको सल्लाहमा राष्ट्रपतिले संसद् विघटन गर्ने’ व्यवस्था छ । विपक्षी...

लिविया बन्यो अनिर्णयको बन्दी

उत्तर अफ्रिकी मुलुक लिविया अनिर्णयको बन्दी बनेको छ । त्यहाँ राजनीतिक क्रान्ति भएको एक दशक बितिसक्यो तर राजनीतिक स्थिरता र शान्ति कायम हुन सकेन । सन् २०११ को वसन्त क्रान्तिमा ४२ वर्ष शासन गरेको कर्णेल गद्दाफी मारिए । उनी मारिएसँगै त्यहाँ राजनीतिक अस्थिरता बढ्यो । क्रान्तिपछि अहिलेसम्म १३ वटा सरकार बने । कुनै पनि सरकारले राम्रो काम गर्न सकेनन् । हत्या, हिंसा र आतङ्कले जनजीवन अस्तव्यस्त बनेको छ । सरकार नाम मात्रको छ...

युक्रेनलाई हराए पनि हार्दै छ रुस

विश्व जनमत युक्रेनको पक्षमा भए पनि युक्रेनले विशाल मुलुक रुससँग लामो समयसम्म युद्ध गर्न सक्दैन । रुसले युक्रेनलाई जसरी पनि हराउने गरी सैन्य कारबाही तीव्र पारेको छ । रुसको सैन्य कारबाहीलाई विश्व समुदायले निन्दा र भत्र्सना गरेको छ । यसले रुसको साख गिरेको छ ।

युद्धमा होमिए रुस र युक्रेन

महाशक्ति राष्ट्र रुस र सानो राष्ट्र युक्रेनबीच युद्ध सुरु भएको छ । रुसले युक्रेनका दुई क्षेत्र दोनेत्स्क र लुहान्स्कलाई स्वतन्त्र राज्यको मान्यता दिई त्यहाँ शान्ति स्थापनाको नाममा आफ्ना पठाएसँगै युद्ध सुरु भएको हो । युद्ध सुरु भए पनि रक्तपात भने भएको छैन । रुसी सेनाको पूर्वी युक्रेन प्रवेशसँगै परिस्थिति जटिल मोडमा पुगेको छ ।

युद्धको मुखमा रुस र युक्रेन

रुस र युक्रेनबीचको तनाव उत्कर्षमा पुगेको छ । रुसको सेना युक्रेनमा आक्रमणको अन्तिम तयारीमा जुटेसँगै तनाव उत्कर्षमा पुगेको हो । युक्रेनसँग जोडिएको आफ्नो सीमामा रुसले हातहतियारसहित एक लाखभन्दा बढी सेना तैनाथ गरेको छ ।

विश्वकै ठूलो मानवीय सङ्कट

दक्षिण एसियाली मुलुक अफगानिस्तानमा चरम मानवीय सङ्कट आइलागेको छ । त्यहाँका नागरिकलाई विद्रोही तालिबान सरकारले सुरक्षा र राहत दिन सकेन । त्यहाँ आर्थिक गतिविधि शून्य छन् । तालिबान सत्ताबाहिर हुँदा पनि जनताले चरम दुःख पाए भने सत्ता कब्जा गरेपछि त झन् अभिशाप साबित भएको छ । बहुसङ्ख्यक गरिब जनता एकातिर हिउँदको अत्यधिक चिसो र जाडोले सताइएका छन् भने अर्कातिर खान नपाएर मृत्युको मुखमा पुग्दैछन् । यतिखेर दुई करोड ७० लाख मानिस...

परमाणु अस्त्रको त्रासमुक्त प्रयास

विश्वमा हुनसक्ने परमाणु युद्धको त्रासबीच पाँच शक्तिराष्ट्रले परमाणु अस्त्र विस्तार अन्त्य गर्ने सहमति गरेका छन् । संयुक्त राष्ट्रसङ्घीय सुरक्षा परिषद्मा आबद्ध पाँच स्थायी शक्ति राष्ट्रले परमाणु हतियारको विस्तार अन्त्य गर्नुपर्नेमा सहमति जुटाएका हुन् । सुरक्षा परिषद्का स्थायी सदस्य अमेरिका, रुस, बेलायत, चीन र फ्रान्सले परमाणु हतियारको उत्पादन र परमाणु युद्धको सम्भावना अन्त्यका लागि पहल गर्नुपर्नेमा जोड दिएका...

शान्तिपूर्ण बाटो खोज्दै कोरिया

एसियाको सानो मुलुक उत्तर कोरियाले अन्ततः शान्तिको बाटो समाउँदै छ । बेला बेलामा आणविक अस्त्र परीक्षण गरेर अमेरिका, दक्षिण कोरिया र जापानलाई तर्साउने गरे पनि मुलुकको हितका लागि शान्तिपूर्ण बाटोको विकल्प नभएको उसको ठम्याइँ छ । २६ वर्षको कलिलो उमेरमा सत्ता सम्हालेका किम जोङ उन यो एक दशकको अवधिमा आफ्नो आणविक शक्तिलाई पूर्णता दिएर पनि अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्ध सुधारमा महìवपूर्ण उपलब्धि हासिल गर्न सफल हुनुभएको छ । उहाँले...

पुराना मित्रको मिलन

भारत र रुस पुराना मित्र हुन् । अमेरिका र तत्कालीन सोभियत सङ्घबीच शीतयुद्धका बेला पनि यी दुई मुलुक एक ठाउँमा थिए । भारतले अधिकांश रक्षा उपकरण रुसबाट खरिद गर्दै आएको छ । सोभियत सङ्घ विघटनसँगै रुस १५ टुक्रामा विभाजित भयो । यो विभाजनले रुस कमजोर अवस्थामा पुग्यो । रुस कमजोर अवस्थामा पुगेपछि भारतले रुसका अतिरिक्त अमेरिकासँग सम्बन्ध विस्तार ग¥यो । भ्लादिमिर पुटिनको प्रभावशाली नेतृत्वसँगै रुस फेरि पुरानै सशक्त अवस्थामा...

चीन–अमेरिका संवाद कूटनीति

चीन अमेरिकालाई उछिनेर विश्वको पहिलो अर्थतन्त्र बन्ने होडमा अघि बढेको छ । विश्वको सबैभन्दा ठूलो अर्थतन्त्र अमेरिकाले भने चीनलाई पहिलो अर्थतन्त्र बन्न नदिन विभिन्न प्रतिरोधात्मक प्रयास जारी राखेको छ । जसले गर्दा विश्वका महाशक्ति यी दुई राष्ट्रबीच तीव्र प्रतिस्पर्धा साथै तनाव बढ्दै छ । चीन र अमेरिकाबीच तनाव बढ्नु राम्रो होइन । तनाव बढ्दै गयो भने यसले विश्व राजनीतिक सन्तुलनमा खलल पार्छ । तनाव घटाउने भन्दै दुवै मुलुकका...