जातीय विभेदको अन्त्यहीन खाडल

२१ मार्चमा नेपालसहित विश्वका धेरै देशले अन्तर्राष्ट्रिय जातीय भेदभाव उन्मूलन दिवस मनाए । अझै पनि यो दिवस मनाउने क्रममा विभिन्न कार्यक्रम भइरहेका छन् । नेपाली समाजमा मान्छे भएकै आधारमा गरिंदै आएको जातिभेद गहिरिएर बसेको छ । नेपालमा रङ्गभेद सँगसँगै जातीय भेद छ । नेपालमा जातीय सँगसँगै पहाडी र मधेसी रङ्गबीच अनेकौँ कालखण्डदेखि विभेद हुँदै आएको छ । त्यसमा पनि मधेसी दलित समुदाय रङ्ग र जातका आधारमा पीडित छन् । नेपालमा...

नेपालमा राजस्वको बिग्रँदो प्रवृत्ति

पालको आन्तरिक राजस्व परिचालनको स्थितिलाई कम्तीमा कुल गार्हस्थ उत्पादनको सापेक्षतामा दक्षिण एसियामा सबैभन्दा राम्रो मानिन्छ । गत आर्थिक वर्ष नेपालले आठ खर्ब ४१ अर्ब ३५ करोड ९८ लाखबराबरको राजस्व परिचालन गरेको थियो, जुन त्यस वर्षको कुल गार्हस्थ उत्पादनको २२.३ प्रतिशत थियो । आर्थिक वर्ष २०७२÷०७३ देखि यो २० प्रतिशतभन्दा माथि नै रहँदै आएको छ । आर्थिक वर्ष २०७६÷०७७ मा त यो २४.३ प्रतिशतसम्म पुगेको थियो । त्यसमध्ये कर...

प्राणघातक नसर्ने रोग

विश्वमा मानिसलाई दुई किसिमका रोगले धेरै सताइरहेका छन् । सुरु–सुरुमा नसर्ने रोगका कारण मानिसको मृत्यु सरुवा रोगको तुलनामा धेरै कम थियो । त्यसमा पनि विकासशील देशमा मात्र नसर्ने रोगको चाप बढी थियो । वर्तमान अवस्थामा विश्वमा सम्पूर्ण विकासशील, अर्धविकसित सबै देशमा दुवै किसिमका रोगको चाप बराबरी भइरहेको छ । सरुवा रोग हुनुका कारण हावापानी, वातावरण, विभिन्न किसिमका कीटाणु, भाइरस, जलवायु परिवर्तनलगायत छन् भने नसर्ने...

नेपाल र बङ्गलादेश सम्बन्ध (सम्पादकीय)

नेपाल र बङ्गलादेशबीच प्राचीनकालदेखि सौहार्द सम्बन्ध रहँदै आएको छ । सीमा जोडिएका भारत र चीनपछि सबैभन्दा नजिक (करिब ३० किमी दूरी) को छिमेकी मात्र नभएर नेपाल र बङ्गलादेशबीच व्यापार, पारवहन, लगानी, पर्यटनको बलियो सम्बन्ध छ । प्राचीनकालदेखि नै सामाजिक–सांस्कृतिक सम्बन्ध रहेको नेपाल– बङ्गलादेशबीच समायानुकूल आधुनिक सम्बन्ध प्रगाढ हुँदैछ । विशाल भारतअन्तर्गत ब्रिटिस शासनबाट पाकिस्तान स्वतन्त्र हुँदा (सन् १९४७) पूर्वी...

आयोगहरूको राष्ट्रिय सम्मेलन

प्रत्येक प्रदेशमा लोकसेवा आयोगको उपस्थितिले स्थानीय प्रतिभालाई सेवा प्रवेशको सहज अवसर जुटाउने विषयमा दुईमत छैन नेपालको संविधानको धारा २४४ (१) मा प्रत्येक प्रदेशमा प्रदेश लोकसेवा आयोग रहने व्यवस्था गरिएको छ । उक्त धाराको (२) मा प्रदेश लोकसेवा आयोगको गठन, काम, कर्तव्य र अधिकार प्रदेश कानुनबमोजिम हुने र सोही धाराको (३) मा उपधारा (२) को प्रयोजनको लागि सङ्घीय संसद्ले कानुन बनाई आधार र मापदण्ड निर्धारण गर्ने उल्लेख छ । यस...