कूटनीतिमा गाम्भीर्य

लामो कूटनीतिक इतिहासको साक्षी रहेको नेपाल, जैशी कोठाबाट परिवर्तित हँुदै मुन्सी खानाको यात्रा तय गर्दै वर्तमान पूर्णकालीन नेपाल सरकारको परराष्ट्र मन्त्रालय परराष्ट्र नीतिको प्रथम बिन्दु हो । प्राचीनतम राजकीय दर्शन वहन गरेको नेपाल पछिल्लो समयको राजनीतिले कूटनीतिक क्षेत्रमा औपचारिकतामा मात्र सीमित राखेको गुनासो वृद्धि हुनेजस्तो छ, यदि सामयिक परिवर्तन नगर्ने हो भने । परराष्ट्र नीतिको सञ्चालन कूटनीति हो । प्रतिरक्षाको...

भारतका टीभी च्यानल : जरा कस्ता, पात कस्ता ?

भारतका समाचार र तत्कालिक घटनाक्रमसम्बन्धी कार्यक्रमहरू प्रस्तुत गर्ने निजी टेलिभिजन च्यानलहरूका प्रस्तुतिका कारण नेपालमा सम्पूर्ण भारतीय मिडियाप्रति नकारात्मक धारणा झन् झन् बलियो बन्दै गइरहेको छ । दुई देशको जनस्तरको सौहार्दपूर्ण सम्बन्धलाई अझ अगाडि बढाउन चाहने पत्रकार, लेखक, बुद्धिजीवीलगायत सांस्कृतिक फाँटका दुवैतर्फका व्यावसायिक व्यक्तित्वहरू यसबाट चिन्तित भएका छन् । भारतकै कतिपय जायज कुरा गर्ने कुशल...

टम्म मास्क

स्वास्थ्य मापदण्ड पालना गर्ने शर्तमा बन्दाबन्दी खुकुलो बनाइए पनि कोरोना महामारी हटेको झँै भौतिक दूरी नराखी, भीडभाडमा मास्क नलगाई मानिस हिँडिरहेका छन् । सर्वसाधारणसहित सरकारी, निजी तथा गैरसरकारी सङ्घसस्था र कार्यालयमा स्वास्थ्य मापदण्डको उल्लङ्घन बढेपछि असार २२ गते गृह मन्त्रालयले मास्क नलगाई घरबाहिर निस्कने, हिँडडुल गर्ने, स्यानिटाइजर प्रयोग नगर्ने र दुई मिटर सामाजिक दूरी कायम नगर्नेलाई सङ्क्रामक रोग नियन्त्रण...

नेपाल र भारतका ती तीन सन्धि

नेपाल र भारत इस्ट इन्डिया कम्पनीबीच भएका सन्धिहरूमा तीन सन्धिहरू अर्थात् १८१५ र १६ को सुगौली सन्धि, १८६० को सन्धि र १९२३ का सन्धिहरू छन् । यी सन्धिमध्ये अघिल्ला दुई सन्धिमा नेपालको सीमा परिवर्तन र भूमि हस्तान्तरणका धाराहरू उल्लेख छन् । यीमध्ये पनि मुख्य सुगौली सन्धि हो जुन सन् २ डिसेम्बर १८१५ मा भयो तर नेपालका तत्कालीन राजाले अनुमोदन गरी सन् ४ मार्च १८१६ मा बुझाइएको उल्लेख छ । यो सन्धि नेपाल र इस्ट इन्डिया कम्पनी...

बेसार, भ्रम र वास्तविकता

मानव जातिको उत्पत्तिदेखि आधुनिक युगसम्म आइपुग्दा पृथ्वीमा अनेकौँ रोगव्याधिहरू देखापरे । प्राचीनकालमा ती रोगव्याधिहरू निर्मूल गर्न मानिसले माटो र बेटबिरुवाहरूको प्रयोग गरे । ‘वल्र्ड एन्थ्रोपोलोजी’का अनुसार सर्वप्रथम आदिम मानिस ‘निएन्डरथल’हरूले उपचार पद्धति अँगालेको पाइन्छ । मानव विकासक्रमसँगै विभिन्न उपचार पद्धतिहरूको उपयोग भएको पाइए पनि सबैभन्दा धेरै आयुर्वेद, युनानी, तिब्बती, चिनियाँ, मिश्रीय र होमियोप्याथिक...