नेपालको आयस्तर वृद्धि (सम्पादकीय)

विकासलाई विभिन्न मापले नाप्ने गरिन्छ । सन् १९९० को दशकमा अर्थशास्त्री महबुब उल हकले मानव विकास सूचकाङ्कको प्रतिपादन गरेपछि मानवीय विकास मापन गर्न सहज भयो तर यसले गरिब र धनीबीचको स्पष्ट खाडल नदेखाउने भन्दै अन्य विभिन्न माप (मेजर÷इन्डिकेटर) विकास गरिएका छन्, जसले मानवीय तथा देश विकासको तह देखाउने गर्छन् । यी मापहरू तथ्याङ्कमा आधारित हुने भएकाले सामाजिक घटनालाई वैज्ञानिकीकरण गर्न सकिने भएको छ । एक देश अर्को देशभन्दा...

आन्तरिक विवादमा बाह्य खेल

कोरोनाको जोखिम पहिलाभन्दा बढ्दै छ । बाढीपहिरोको मौसम थपियो । लिम्पियाधुरासम्मको भूगोल फिर्ता ल्याउनु छ । सबै राजनीतिक दल र तीन करोड नेपालीको एकता राष्ट्रले खोजेको छ– नक्सा अद्यावधिक गर्दाजस्तो । तर दुर्भाग्य, यहीबेला सत्तारूढ नेकपा लाजमर्दो आन्तरिक द्वन्द्वमा छ । र, केन्द्रमा छ– सत्ता । अझ भनौँ, नेकपाभित्रको मात्र होइन, मुलुककै तुलनात्मक योग्य र सक्षम व्यक्तिको जबर्जस्ती विकल्पको खोजी । जनमतले भन्छ– केपी...

मनसुनी विपद्मा सावधानी

जेठ ३० अर्थात् १२ जुनबाट सुरु भएको यस वर्षको मनसुनको प्रारम्भमै पर्वत जिल्लाको कुश्मामा पहिरोका कारण नौजनाको ज्यान तथा करोडौँको क्षति भयो । कोभिड–१९ महामारीको सङ्क्रमण दिनदिन बढ्दै गएको अवस्थामा हामीकहाँ आउने नियमित मनसुन अर्को विपत्तिको कारक बन्दै भित्रिएको छ । अघिल्लो वर्षको मनसुन २० जुनबाट सुरु भई अक्टोबर १२ सम्म ११५ दिन नेपालमा रहेको थियो । बङ्गालको खाडीबाट आउने मनसुनी वर्षाले यो ११५ दिनको अवधि

स्वयंसेवक शिक्षक अपरिहार्य

“म इन्जिनियर हुँ । पुल्चोक कलेजबाट बीई गरेको हुँ । मलाई खान लगाउन गाह्रो छैन, अभिभावकले दिनुहुन्छ । दुई वर्ष कन्सलट्यान्सी पनि गरेँ । तर, म अहिले मासिक १८ हजारमा यहाँ दुई वर्षका लागि शिक्षण गर्न आएको छु । लाखौँ कमाउन सक्थेँ तर म स्वयंसेवामा खटेको छु । यो नयाँ क्षेत्र र समाज मेरा लागि विश्वविद्यालय हो । यो मेरो जागिर होइन, जनताका लागि सेवा र मेरा लागि सिकाइ हो । किताबमा नलेखिएको, विश्वविद्यालयमा नपढाउने अथाह ज्ञान...

जैविक कृषिको अवसर

नोभल कोरोना भाइरस (कोभिड–१९) ले विश्वव्यापी महामारीको रूप लिएसँगै भौतिक, सामाजिक, आर्थिक, राजनीतिक, मनोवैज्ञानिक, स्वास्थ्य क्षेत्रलगायतका अन्य विकासका गतिविधिहरू धरापमा परेका छन् । देशलाई सबै क्षेत्रमा नोक्सानी बेहोर्नुपरेको छ । विकासको स्तर खस्कँदो छ । धनजनको क्षतिसँगै राष्ट्रहरूले ठूलो आर्थिक सङ्कट बेहोर्नुपरिरहेको र भविष्यमा आर्थिक सङ्कट, खाद्यान्न अभाव, भोकमरीजस्ता चुनौतीहरू बेहोर्नुपर्ने अवस्था आकलन...